Kunnen binnenshuis gekweekte aardbeien zoeter zijn dan veldaardbeien? Tuinbouwondernemer Hiroki Koga laat zien hoe zijn team zonne-energie, AI, robots en bijenkolonies in een gecontroleerde binnenomgeving inzet om het hele jaar door aardbeien te telen. Als deze innovatieve praktijk op grote schaal wordt toegepast, kan dit een belangrijke bijdrage leveren aan de toekomst van ons voedselsysteem.

Jaren geleden volgde ik een opleiding aan Vlerick, waar een ondernemer deelnam die experimenteerde met viskweek in binnenaquariums, letterlijk gevestigd op een industrieterrein hier in Vlaanderen. Dit intrigeerde mij enorm en sindsdien geloof ik sterk in vertical farming als alternatief – en misschien zelfs als volledige vervanging van traditionele land- en tuinbouw.

Wat is Vertical farming?

Het is een land- en tuinbouwtechniek die de manier waarop we voedsel produceren radicaal verandert. Door gewassen te laten groeien in gestapelde lagen in een gecontroleerde binnenomgeving, biedt dit oplossingen voor enkele van de grootste uitdagingen waar land- en tuinbouw vandaag mee geconfronteerd worden: extreme weersomstandigheden, een tekort aan vruchtbare grond, watertekorten en het gebruik van pesticiden. Hiroki Koga, founder van het vertical farming kweekbedrijf Oishii, combineert technologie met traditionele landbouwkennis om aardbeien te kweken die niet alleen duurzaam zijn, maar ook aanzienlijk zoeter smaken.

Verticale boerderij Oishii

Zoete Japanse aardbeiden waren tot voor kort alleen mogelijk via traditionele buitenkweek

Koga groeide op in Japan, waar aardbeien niet zomaar fruit zijn, maar een symbool van speciale momenten. In Japan worden aardbeien gekoesterd, en elke soort heeft een eigen naam en identiteit. Maar deze Japanse aardbeien, beroemd om hun zoetheid, konden tot voor kort alleen in specifieke klimaatomstandigheden groeien. Dankzij vertical farming kunnen ze nu overal ter wereld worden geteeld, tot zelfs in de Verenigde Staten en Europa. De sleutel? Een combinatie van verschillende innovaties samen, van AI-gestuurde robots tot bijenkolonies die het binnenklimaat hebben leren navigeren.

Pionier in vertical farming

Toen Koga naar de Verenigde Staten verhuisde, realiseerde hij zich dat de Amerikaanse landbouw sterk gericht was op massaproductie in plaats van smaak en kwaliteit. Dit komt doordat de focus lag op het efficiënt voeden van een grote bevolking tegen zo laag mogelijke kosten. Hij zag hierin een kans om hoogwaardige Japanse vruchten te telen op Amerikaanse bodem, maar stuitte op verschillende uitdagingen. Verticale boerderijen waren destijds duur en enkel geschikt voor een aantal specifieke gewassen, zoals bladgroenten. Reden was dat aardbeien de benodigde bestuiving door bijen nodig had en het toen onmogelijk leek in een zonloze binnenomgeving. Toch lieten Koga en zijn partner Brendan zich niet ontmoedigen; in 2017 begonnen ze hun eerste boerderij te bouwen. Vastbesloten om de wereldwijde landbouwproblemen aan te pakken.

Het gecontroleerde karakter van een verticale boerderij biedt ongekende mogelijkheden voor innovatie. Waar een traditionele boer slechts één keer per jaar kan experimenteren, kan Oishii experimenten uitvoeren wanneer ze maar willen, onder volledig gecontroleerde omstandigheden. Dit stelde hen in staat om de productiviteit van hun aardbeienplanten in slechts vijf jaar te vervijfvoudigen — iets wat in een traditionele boerderij bijna vijfhonderd jaar zou hebben gekost.

Een van de belangrijkste doorbraken van Oishii was het succesvol integreren van bijen in hun verticale boerderijen. Bijen zijn cruciaal voor de bestuiving van vruchten zoals aardbeien, maar in een gesloten, kunstmatig verlichte omgeving voelden de bijen zich gedesoriënteerd. Na jaren van experimenteren en overleg met bijenexperts vond Oishii een manier om de omstandigheden zo aan te passen dat de bijen effectief konden werken. Met behulp van datawetenschap en AI slaagden ze erin om een bestuivingssucces van meer dan 95 procent te behalen — aanzienlijk hoger dan de gemiddelde traditionele boerderij, waar het succespercentage tussen de 60 en 70 procent ligt.

Naast de bijen maakt Oishii gebruik van zelfrijdende camera’s en AI-gestuurde robots om de groei en gezondheid van elke plant te monitoren en om precies op het juiste moment te oogsten. Deze technologieën zorgen ervoor dat de productiviteit en kwaliteit van de gewassen hoog blijven en maken het mogelijk om het hele jaar door te produceren. Waar traditionele aardbeienplanten slechts enkele maanden per jaar vruchten dragen, produceren de planten van Oishii 365 dagen per jaar, wat resulteert in een vier tot vijf keer hogere opbrengst per plant.

Robots spelen een essentiële rol op de Oishii boerderijen: ze analyseren jaarlijks 60 miljard datapunten en helpen bij het oogsten van aardbeien op het perfecte rijpingsmoment. Andere machines monitoren temperatuur, luchtvochtigheid, CO2, windsnelheid en licht om de ideale groeiomstandigheden van Japan na te bootsen.

Het draait niet alleen rond tech, maar vooral rond smaak en kwaliteit. Om het in de woorden van Koga te zeggen... “Al onze aardbeien zijn verticaal geteeld, pesticidevrij, rijk aan voedingsstoffen, hyper-lokaal, perfect rijp, non-GMO project verified (*), altijd in seizoen. Van duurzaamheid gesproken...

(*) "Non-GMO Project Verified" betekent dat een product gecertificeerd is als vrij van genetisch gemodificeerde organismen (GMO's), volgens de normen van het Non-GMO Project.

Bekijk in deze video hoe Koga zijn pioniersverhaal toelicht.
(lees verder onder de video)

Noot van mij als auteur... Het enige punt van kritiek dat ik heb bij het zien van deze video, is de commerciële verpakking: er wordt veel plastic gebruikt en er zitten maar weinig aardbeien in.

Vertical farming: de volgende stap naar wereldwijde voedselproductie

Hoewel verticale boerderijen vandaag de dag nog steeds relatief duur zijn, gelooft Koga dat de kosten in de nabije toekomst zullen dalen, net zoals dat gebeurde bij de ontwikkeling van computers en mobiele telefoons. Door het tempo van innovatie en de unieke mogelijkheden van vertical farming, zoals volledige klimaatcontrole en efficiënte bestuiving, heeft deze technologie de potentie om zelfs goedkoper te worden dan traditionele landbouw.

Vertical farming op grote schaal is geen verre droom meer; het is een realiteit die nu al op relatief grote schaal wordt toegepast. Vertical farms zoals die van Oishii laten zien dat het mogelijk is om duurzaam, pesticidevrij en lokaal voedsel te produceren, ongeacht het klimaat of de beschikbaarheid van vruchtbare grond. Stel je eens voor dat deze zoete, duurzame aardbeien binnenkort ook bij ons hier in de Belgische supermarkt te vinden zijn en dit tegen een betaalbare prijs. Dat is de toekomst waar Oishii en zijn team naartoe werken — een toekomst waarin technologie en natuur samenkomen voor een betere land- en tuinbouw.

Kweken in steden, dicht bij de consumer

Vertical farming biedt bovendien nog nieuwe mogelijkheden, zoals het omvormen van leegstaand commercieel vastgoed in stedelijke centra tot verticale boerderijen. Volgens een studie van de Universiteit van Washington kan stedelijke landbouw bijdragen aan lokale voedselsystemen, transportkosten verlagen en de toegang tot verse producten vergroten. Door voedsel direct in de stad te verbouwen, worden de kosten in de toeleveringsketen verminderd en kan er vers, lokaal geteeld voedsel worden aangeboden.

Daarnaast helpt het herbestemmen van leegstaande gebouwen voor vertical farming de impact van klimaatverandering en natuurrampen op voedselproductie te verkleinen, aangezien deze gecontroleerde binnenomgevingen minder kwetsbaar zijn voor extreme weersomstandigheden.

Vertical farming biedt een innovatieve oplossing voor de uitdagingen van de moderne landbouw, zoals klimaatverandering, verstedelijking en beperkte landbouwgrond. De adoptie van vertical farming in stedelijke gebieden kan onze voedselsystemen duurzamer, efficiënter en veerkrachtiger maken, waardoor vers, lokaal voedsel toegankelijk wordt, ongeacht de locatie.