Overheidswebsites en -apps moeten binnenkort verplicht digitaal toegankelijk zijn. Geen overbodige luxe, als je weet dat liefst 15 procent van de Belgische bevolking een beperking heeft – (kleuren)blindheid, laaggeletterd zijn, doof of slechthorend, dyslexie,… - die het hen moeilijk maakt om informatie online te begrijpen. Maar ook voor bedrijven is digitale toegankelijkheid een belangrijke troef, weet Wouter Rummens van Paddle CMS. “Het is niet alleen slechte dienstverlening als je zo’n grote doelgroep in de kou laat staan, het is ook commercieel niet verstandig.”
Paddle is de joint venture die in opdracht van de Vlaamse Overheid Kañooh heeft gebouwd. Met dat CMS-platform kan je websites hosten, ontwikkelen en up-to-date houden. Zo’n 400 organisaties doen dat al. Paddle vereist weinig tot geen technische kennis, en zorgt ook voor continuïteit.
Een van de prioriteiten bij Paddle is digitale toegankelijkheid. “Veel te veel websites en apps zijn niet toegankelijk voor mensen met een beperking”, zegt Wouter Rummens. “De lettertypes zijn te klein, de kleuren contrasteren onvoldoende, video’s zijn niet ondertiteld, er is vaak geen spraakherkenning om makkelijker te navigeren, de copy is te moeilijk,… Dat is niet alleen zo bij de bedrijven, ook de overheid moet nog een heel erg grote inhaalbeweging maken. Ja, het kost tijd en energie om digitaal toegankelijk te worden. Maar daar staat ook een grote return tegenover, die vandaag nog enorm onderschat wordt.”
Volgens Wouter Rummens zijn er grosso modo drie belangrijke redenen waarom organisaties aan hun digitale toegankelijkheid moeten werken.
1. Gemakkelijk 15 procent meer bezoekers
“Ongeveer 15 procent van de Belgische bevolking heeft een beperking die het hen moeilijk maakt om informatie te begrijpen”, verduidelijkt Wouter Rummens. “Acht procent van de Vlamingen is doof of hardhorig, 2 tot 10 procent van alle mensen zijn dyslectisch, ruim 8 procent van de jongens en mannen zijn kleurenblind (bij vrouwen is dat veel minder), 15 procent is laaggeletterd, 2 procent heeft een visuele handicap,…”
Bedrijven die niet digitaal toegankelijk zijn, verkleinen hun doelgroep gemakkelijk met 20%
“Je kan ervoor kiezen om je website of je app niet toegankelijk te maken voor die mensen, maar dan laat je een grote groep potentiële bezoekers in de kou staan. Of je kan werken aan je digitale toegankelijkheid, en dan krijg je er plots een hele groep bezoekers bij die anders de weg naar je digitale kanalen niét vinden. Of snel afhaken. Voor een overheid is het logisch dat ze werkt aan haar digitale toegankelijkheid, het is haar plicht om alle burgers te bereiken en te informeren. Maar bedrijven schieten zichzelf in de voet als ze niet digitaal toegankelijk zijn, ze verkleinen hun eigen doelgroep met 15 procent. Of zelfs gemakkelijk 20 procent als je er ook de ouderen bijtelt, die vaak struikelen over dezelfde dingen. ”
2. Hogere ranking bij Google
Organisaties die niet digitaal toegankelijk zijn, worden ook door Google afgestraft. “Als je niet gevonden wordt op Google, besta je niet. Het is dus een bijzonder krachtig argument om te werken aan je digitale toegankelijkheid”, meent Wouter Rummens. “Neem nu de leesbaarheid van je website. Als je weet dat zoveel mensen laaggeletterd zijn, moet je eigenlijk taal hanteren die ook een 12-jarige kan begrijpen. Dat wringt, want de mensen die de teksten schrijven, zullen meestal wél bijzonder leesvaardig zijn en voortdurend online leven. Maar voor die 15 procent die veel minder geletterd is, maar evengoed voor oudere mensen die digitaal minder beslagen op het ijs komen, kan taal een grote drempel zijn. De kans is groot dat informatie die voor hen moeilijk te begrijpen is, dat ook zal zijn voor de algoritmes van Google.”
“Ons platform houdt rekening met die vindbaarheid. Zo ben je bijvoorbeeld verplicht om bij elke foto een tag toe te voegen, een alt-tekst die een korte omschrijving geeft van de afbeelding. Zo begrijpt Google je website beter.”
“Eigenlijk houdt Google rekening met de ideale regels van het internet. Volg je die om een site te bouwen, dan zal die niet alleen veel toegankelijker zijn, maar ook veel sneller. Bovendien zal volgens die leidraad ook je informatie beter gestructureerd zijn, wat je website ook gebruiksvriendelijker maakt op mobiele toestellen zoals smartphones en tablets. Drie vliegen in één klap.”
3. Het moet van Europa en van Vlaanderen
Vanaf 23 september 2019 moet elke nieuwe overheidswebsite in Vlaanderen – volgens de omzetting van een Europese richtlijn toegankelijk zijn. Nog eens een jaar later geldt die verplichting ook voor de bestaande overheidswebsites, en in 2021 zijn ook de mobiele apps aan de beurt.
Digitale toegankelijkheid moet een reflex worden dus eigenlijk is er een mentaliteitsverandering nodig bij developers, bij copywriters, bij grafici,…
Hoe die richtlijn gecontroleerd en eventueel gesanctioneerd wordt, is voor Paddle nog koffiedik kijken. “Het is een beetje als bij de GDPR. Die is nu ook al een half jaar oud, maar eigenlijk weet niemand hoe de naleving gecontroleerd wordt en welke sancties er staan op eventuele overtredingen. Ik vermoed dat er eerst een precedent nodig is, een klacht van een consument die vindt dat zijn persoonlijke data onvoldoende beschermd zijn. In de Verenigde Staten hebben bedrijven hun websites al toegankelijk moeten maken onder druk van gerechtelijke stappen van consumenten. Maar ik hoop eerst en vooral dat de Europese en Vlaamse richtlijn voor extra bewustwording zal zorgen.”
‘Toegankelijkheid moet een reflex worden’
Volgens Wouter Rummens is er voor een groot deel van de overheidswebsites nog werk aan de winkel. “Eigenlijk is er een mentaliteitsverandering nodig bij developers, bij copywriters, bij grafici,… Digitale toegankelijkheid moet een reflex worden, een tweede natuur. Maar dat is niet zo evident. Je denkt altijd vanuit je eigen denkkader. Als je goed ziet en hoort en (digitaal) geletterd bent, is het bijzonder moeilijk om je in te leven in de noden en de verwachtingen van mensen die met andere ogen of oren naar je digitale kanalen kijken. Ik weet dat sommige overheidsinstellingen met testpanels werken om de toegankelijkheid van hun kanalen te analyseren, dat is al een belangrijke stap.”
“Er bestaan scanning tools die je kan gebruiken om een indicatie te krijgen van de toegankelijkheid van je website. Er is ook het AnySurfer-label, waar mensen met een visuele handicap mee kijken naar de toegankelijkheid. Maar ook dat is een momentopname. Het hangt uiteindelijk vooral af van je eigen waakzaamheid. Als je een foto van een paard een tag geeft, zijn dat goede punten voor toegankelijkheid. Maar als je dat paard tagt als ‘koe’ helpt dat de toegankelijkheid natuurlijk ook niet echt vooruit.”
Wil jij ook graag een website die voor iedereen digitaal toegankelijk is? Test dan via deze link het CMS van Paddle gratis uit!