“De war for talent is op enkele maanden tijd omgeslagen in een heel andere overlevingsstrijd. Bedrijven die nu teruggaan naar hoe het vroeger was, zullen heel wat talent verliezen”

Gelukkige medewerkers zijn vandaag water en brood voor een organisatie. Bedrijven kunnen met hun welzijnsbeleid echt het verschil maken. Dat stelt welzijnsexperte en voormalig mediadirecteur Ann De Bisschop in haar nieuwste boek ‘Wellbeing = winst’. “Ik wil managers en bedrijfsleiders laten zien hoe ze met kleine aanpassingen in hun manier van werken het beste uit hun mensen kunnen halen. Want daar zit tenslotte de winst.”

Soms haalt de realiteit de voorzienigheid in. Op vrijdag 13 maart post Ann De Bisschop bij haar uitgever de finale versie van haar boek ‘Wellbeing = winst’, waarin ze ijvert voor thuiswerken, loslaten en futureproof leidinggeven. Vier dagen later gaat het land in lockdown, en is thuisblijven plots de norm. “Toegegeven, ik heb even gevloekt toen ik besefte dat ik mijn manuscript zou moeten herschrijven (lacht). Maar uiteraard zag ik ook de opportuniteit. Welzijn speelt tegenwoordig een even belangrijke rol in een organisatie als digitalisering, technologische innovatie of marketing. Deze crisis levert daarvan alleen maar het bewijs.”

Mentale en fysieke immuniteit

Meer dan vijftien jaar was Ann De Bisschop achtereenvolgens commercieel directeur, directeur radio en wellbeing director voor Medialaan, nu DPG Media. Vandaag inspireert ze bedrijven in binnen- en buitenland als keynotespreker en welzijnsconsultant. “De belangrijkste boodschap die ik met dit boek wil geven, is dat wellbeing een gedeelde verantwoordelijkheid is. Van selfcare wordt gezegd dat het de nieuwe healthcare is, maar wat baat zelfzorg als je een leidinggevende hebt die niet motiveert of inspireert? Of als je in een bedrijf werkt dat weinig belang hecht aan hoe jij je voelt? Ik wil managers en bedrijfsleiders laten zien hoe ze met kleine aanpassingen in hun manier van werken het beste uit hun mensen kunnen halen. Want daar zit tenslotte de winst.”

Op een paar maanden tijd zijn we van een war for talent in een heel andere strijd beland, geeft De Bisschop aan. “En ja, er gaan ontslagen vallen. Onvermijdelijk. Dat heeft uiteraard impact op de mensen die zonder job vallen, maar minstens evenzeer op de mensen die blijven. Want die gaan meer werk moeten verzetten met minder. Ze zullen ook fijne collega’s verliezen.”

“De veerkracht van medewerkers zal belangrijker zijn dan ooit. Vandaag is het woord ‘immuniteit’ alomtegenwoordig. Wel, organisaties zullen moeten werken op zowel de mentale als de fysieke immuniteit van hun mensen.”

Aanwerven voor een carrière

Een ongeschreven regel in crisisperiode: er zijn altijd bedrijven die in paniek raken en terugplooien op zichzelf. Dat is de grootste fout die organisaties kunnen maken, vindt De Bisschop. “Vandaag kunnen ondernemingen echt het verschil maken met hun welzijnsbeleid. Je hebt uitblinkers die heel sterk investeren in learning & development en in employer branding; die niet aanwerven voor een job maar voor een carrière. Ik geloof dat de organisaties die voordien al sterk inzetten op het welzijn van hun mensen, dat ook in tijden van crisis zullen blijven doen. Dat zijn de bedrijven waar je naartoe wil.”

We zitten een scharniermoment waarop medewerkers gaan onderzoeken hoe het zit met hun mentale balans, geeft De Bisschop aan. Dat kan ook een verklaring zijn waarom de kranten vandaag melden dat opvallend veel werknemers – zelfs zij die niet technisch werkloos zijn geworden – uitkijken naar een andere job. “Best mogelijk dat die mensen in een bedrijf werken waar het welbevinden van medewerkers geen prioriteit is. Waarom zou je anders vandaag van werk veranderen? Als je het gevoel hebt dat je bij een organisatie werkt die echt met je begaan is, dan ga je nu samen even door een moeilijke periode, maar dan weet je: mijn werkgever wil het allerbeste voor me. En dan blijf je.”

Het ‘loslaten’ vasthouden

Als wellbeing consultant probeert Ann De Bisschop organisaties te overtuigen van de positieve impact van thuiswerk. Met name: gelukkige medewerkers presteren beter en genereren 20% meer omzet. “Nochtans ben ik heel wat bedrijfsleiders tegengekomen die niet van thuiswerk wilden horen. Het belangrijkste argument: we moeten kunnen zien waar onze mensen mee bezig zijn. Die controle hebben ze in crisistijd van vandaag op morgen moeten loslaten. En wat ontdekken werkgevers? Dat de productiviteit er eigenlijk niet op achteruit gaat, integendeel.”

Werkprestaties verrekenen in uren is niet langer van deze tijd, stelt de auteur. “De vraag die je moet stellen, is: hoe productief zijn mijn mensen? Niet: hoeveel uren hebben ze gewerkt, en op welk tijdstip van de dag? Uiteindelijk telt alleen het resultaat. Wat ik bedrijven vandaag vertel, is dat ze dat ‘loslaten’ vooral moeten vasthouden.”

“Medewerkers hebben nu geproefd van thuiswerken. Als je morgen halsstarrig teruggaat naar ‘iedereen moet elke dag fysiek op het bureau zijn’, dan ga je veel talent verliezen. Voor de toekomst denk ik aan een hybride model, dat thuiswerk combineert met werken op kantoor. Studies geven aan dat mensen het thuiswerken echt zijn gaan appreciëren, maar dat ze wel de connectie met de collega’s missen. Daar moeten we het juiste evenwicht nog in vinden.”

Empowerment

Futureproof leidinggeven staat gelijk aan een leiderschap gebaseerd op vertrouwen, aldus De Bisschop. Controlerend top-downmanagement is volledig passé. “De rol van de leidinggevende blijft wel heel belangrijk: 70% van hoe iemand zich voelt op het werk, wordt bepaald door de relatie met zijn leidinggevende. Ik ben een enorme believer van empathisch leiderschap, voor mij is het EQ van een leider minstens even belangrijk als zijn of haar IQ. Want als manager kan je je altijd omringen met mensen die slimmer zijn dan jij, maar voor een fijne relatie met je medewerkers sta je zelf in. Denk niet: wat ik zelf doe, doe ik beter. Durf vertrouwen, geloof in de creativiteit van je mensen. En maak tegelijk ook heel duidelijke afspraken over de resultaten die je van hen verwacht.”

“Zeker de jonge generatie wil geen baas meer die dicteert”, merkt De Bisschop op. “Zij willen empowered worden door een leider naar wie ze kunnen opkijken, iemand die inspireert en motiveert. Wat inspirerend leiderschap precies inhoudt? Dat zit in heel veel kleine dingen. Ik geloof heel sterk in CEO’s en leidinggevenden die regelmatig tijd vrij maken in hun agenda om eens een losse babbel te hebben met hun medewerkers; die hun mensen persoonlijk feliciteren met hun successen; die eens een leuke podcast delen of zeggen: ‘Ik heb een fantastisch boek gelezen, kom het gerust halen op mijn bureau’; die niet praten over hun ‘werknemers’, maar over medewerkers en collega’s.”

Tijdig op de knop drukken

Een krachtig welzijnsbeleid zit ook in de manier waarop leidinggevenden hun medewerkers ruimte en focus gunnen, beklemtoont De Bisschop. “Daar zie je bedrijven vandaag wel eens uit de bocht gaan. Veel medewerkers zijn intussen webinar-moe. Sommige agenda’s staan volledig volgepland met Zoom-meetings. Maar vergaderen van 9 tot 10 uur, van 10 tot 11 uur en van 11 tot 12 uur, dat is gewoon killing. Daar zouden managers hun medewerkers tegen moeten beschermen. Een half uurtje tussen elke meeting laten, geeft al weer wat adem. Spreek ook vaste uren af waarop je elkaar niet zal storen.”

Nog essentieel: maak stress bespreekbaar. “Dat is de beste remedie om het niet tot een burn-out te laten komen. Om de twee jaar een grote stressrisico-analyse onder het personeel? Daar red je het volgens mij niet mee. Je moet continu voeling houden met je mensen.”

“Kijk bijvoorbeeld naar de manier waarop luchthavens of hotels het aanpakken. Als je daar een toilet hebt bezocht, kan je drukken op de groene, oranje of rode knop. Dat zouden medewerkers aan het eind van hun werkdag ook moeten kunnen doen. Zo’n verkeerslicht is voor mij ook de basis waarmee je elke meeting zou moeten starten. De schat aan informatie die je krijgt, gewoon door te vragen: ‘Hoe gaat het met jullie?’, is immens veel waard. Maar dat kom je dus enkel te weten als je daar effectief ook naar polst bij je werknemers.”