Sam Desimpel, founder en managing partner van Top Tier Access

Artificiële intelligentie is uitgegroeid tot een zeer gegeerde categorie voor private equity. Bij Top Tier Access, een Belgische investeringsfirma die je een ticket biedt tot internationale private equityfondsen, zien ze steeds vaker brood in toepassingen rond artificiële intelligentie die de onderzoeks- en ontwikkelingsfase ontgroeiden. Bloovi sprak met founder en managing partner Sam Desimpel over mogelijkheden en opportuniteiten van een nieuwe mainstream wordende asset class.

Wind in de zeilen

Top Tier Access - kortweg TTA - zag het levenslicht in coronajaar 2020 en kon meteen voortbouwen op het reeds bestaande investeerdersnetwerk van Princip.al. “Van daaruit groeide de vraag om toegang te krijgen tot de betere private equityfondsen van deze wereld”, schetst managing partner Sam Desimpel. “We kiezen voor solide fondsen met een zekere schaalgrootte en doorgaans in de buy-out sector.”

Die strategie werpt haar vruchten af: Top Tier Access rondde eind 2022 een tweede financieringsronde succesvol af, waarbij het zomaar even 120 miljoen euro ophaalde bij Vlaamse en Brusselse investeerders. Een eerste kapitaalophaling in 2020 was eerder goed voor 40 miljoen euro. “Het geld uit die eerste ronde hebben we geïnvesteerd in acht buy-outfondsen, dat van de tweede hebben we ook al in een drietal fondsen gestopt”, legt Desimpel uit.

“We kiezen voor pan-Europese en Noord-Amerikaanse teams. Bijvoorbeeld EQT en Verdane Capital Partners zijn van origine Scandinavisch, Apax France is Frans. Veel fondsen zijn gevestigd in Londen of New York zoals Clayton, Dubilier & Rice of Insight Capital Partners.”

“Buy-out houdt van sectoren die de wind in de rug hebben”, vervolgt de West-Vlaming. “Een daarvan is big pharma. Daar zie je veel outsourcing gebeuren voor meer efficiëntie. De kosten van healthcare rijzen de pan uit en geneesmiddelen testen, produceren en verdelen kun je uitbesteden aan middelgrote bedrijven. Ook interessant zijn gespecialiseerde marktplaatsen zoals Vestiare Collective en Vinted, met een specifieke nicheaanpak met kwaliteitsgarantie. Buy-outfondsen hebben ook veel technologie in hun portefeuille. Niet in start-ups of scale-ups, maar in mature bedrijven met recurrente inkomsten die minstens 20 tot 25 miljoen euro cashflow draaien.”

Top Tier Access-partner Joel Sandhu en Sam Desimpel

Wapenwedloop

Vandaar ook de sterke interesse voor artificiële intelligentie die mede door de verbluffende doorbraak van Chat GPT een extra boost kreeg. “Private equity heeft altijd met veel belangstelling gekeken naar automatisering en eigenlijk is AI daar een doorgedreven vorm van”, legt Desimpel uit. “Typisch zit het in investeringsportefeuilles van venture capitalfondsen. Dat is nog steeds zo voor de start-up en scale-upscene. Maar je begint ook winstgevende bedrijven te zien die AI opnemen in hun dienstenproces, al weten zij ook nog niet of dit een sector wordt met één grote winnaar - zoals de Google zoekmachine- of een sector met meerdere grote winnaars waaronder de cloudplatforms. Dat AI bijzonder nuttig zal zijn voor machine vision staat wel buiten kijf.”

Private equity heeft altijd met veel belangstelling gekeken naar automatisering en eigenlijk is AI daar een doorgedreven vorm van

“Daarnaast zetten fondsen waarin we investeren zelfs steeds vaker AI in voor sourcing om potentiële investeerbare bedrijven te vinden”, merkt Desimpel. “Zoals EQT en Northzone die gebruik maken van AI tools zoals Motherbrain. Die kan databases linken om te achterhalen of medewerkers van job veranderen en bij welk bedrijf ze terechtkomen. Aantal vacatures, verhuis van talent, opening van nieuwe kantoren,…allemaal data die erop wijzen dat een bedrijf in een groeifase zit. Daaruit kan je een nieuwe behoefte aan extern kapitaal van zo’n groeibedrijf afleiden. EQT zet daartoe een eigen team van ontwikkelaars en dat zie je steeds vaker gebeuren. Private equity is een wapenwedloop om de slimste te zijn.”

Geen winnaars of verliezers

Spreiden is essentieel, zeker voor een technologie als AI die nog steeds in haar kinderschoenen staat, aldus Desimpel. “We zijn enorme voorstanders van diversificatie, we zijn er zelfs door geobsedeerd”, klinkt het. “Top Tier Access zit voor 30 procent in technologie, 30 procent in healthcare, 20 procent in industrials en voor de resterende 20 procent in consumer goods en business services. Alleen al door een zorgvuldige mix van fondsen samen te stellen, vermijd je sectorconcentratie. Je kan perfect een fund samenstellen met alleen softwarebedrijven, maar een mogelijke hapering in IT-uitgaven zal dan meteen impact hebben.”

We zijn enorme voorstanders van diversificatie, we zijn er zelfs door geobsedeerd

Want als megabedrijven steken laten vallen, zijn die meteen enorm, zoals Google met de Bardflater bewees op het vlak van generative AI, ook wel bekend als GenAI. “Ik denk niet dat je in de evolutie van artificiële intelligentie winnaars of verliezers kan aanduiden”, nuanceert Desimpel. “Google heeft nog altijd toegang tot het wereldwijde toptalent op vlak van AI. ChatGPT werd ondersteund door Microsoft en dat was een goede zet, maar het is te vroeg voor een eindbalans. In de browseroorlog had je Netscape en Explorer, maar uiteindelijk ging Chrome met de buit lopen. Vergeet ook China niet met zijn ontelbare AI-ontwikkelaars. Qua investeringen in AI zijn China en de VS de echte koplopers, met Europa als verre derde.”

“We investeren bewust alleen in Europese en Noord-Amerikaanse bedrijven”, benadrukt Desimpel. “Die investeren zelf ook typisch niet in China. We maken die keuzen vooral om het eenvoudig en behapbaar te houden. Fondsen uit Azië presteren bovendien niet merkelijk beter. Alles wat we doen bij Tot Tier Access is om te zorgen dat investeerders op hun twee oren kunnen slapen. Bedrijven die gevestigd zijn op locaties met rechtszekerheid en een werkend juridisch systeem komen daar eerder voor in aanmerking.”

Het verschil zit hem in de nuances

Desimpel noemt Clare & Me als een mooi voorbeeld van een AI-toepassing waarin Top Tier Access geïnteresseerd is, maar vooralsnog niet in investeerde. “Een concept waarbij je via WhatsApp ondersteuning krijgt bij een psychische stoornis”, legt hij uit. “Het bedrijfje zit in een Duits venture capital fonds dat op mijn radar staat. Clare & Me trok zeker onze aandacht. Het is een laagdrempelig verwittigingssysteem dat je doorverwijst naar professionele hulpverlening. Jongeren zullen eerst digitaal op zoek gaan naar hulp. Maar voorlopig hebben we het dus niet in ons portfolio.”

“Waar we bijvoorbeeld wel op inzetten binnen mental healthcare tech, is een bedrijf dat jongeren in virtuele werelden in groepen bij elkaar zet om samen over hun mentale problemen te spreken. Psychologen coachen dan virtueel kleine groepjes jongeren. Ook een detectiesysteem, maar voor jongeren is zo’n gamingsetting een vertrouwdere omgeving dan een praktijk. Wij hebben via een fonds geïnvesteerd in Northzone, een solide VC die specifiek gekozen heeft voor dat bedrijf.”

Waarom zij daarvoor kozen en bijvoorbeeld niet voor Clare&Me? “Vaak hangt dat af van persoonlijke contacten”, luidt het antwoord van de managing partner van Top Tier Access.

Niet de volgende bubbel

UIPath, een van oorsprong Roemeens bedrijf, automatiseert de back-office en daarin investeren fondsen als G-Squared ook.“UIPath trok pas naar de beurs en de exit is al gebeurd uit de portefeuille G-Squared”, verduidelijkt Desimpel. “Een schoolvoorbeeld van een snelgroeiend bedrijf dat hoge toppen scheert. Er zitten geen beursgenoteerde bedrijven in die fondsen. Een private equity fonds heeft drie exitmogelijkheden: verkoop aan een ander private equityfonds of financiële exit. De tweede is verkopen aan een strategische koper, een groot bedrijf bijvoorbeeld. Een derde optie is IPO of beursgang.”

Er zit een enorme concentratie van kapitaal in private equity, maar dat vindt Desimpel an sich geen risicofactor. “De private equity industrie in buy-out, met venture capital, infrastructuur en vastgoed is goed voor 7,3 triljoen dollar in 2021, zoals berekend door het gespecialiseerde onderzoeksbureau Preqin. De gezamenlijke beurswaarde van megabedrijven als Aramco, Google, Amazon, Meta enzovoort vertegenwoordigt ongeveer hetzelfde bedrag. In die zin is er wel een evenwicht.”

AI-ecosysteem moet nog rijpen

In Vlaanderen zijn tal van bedrijven actief die AI-oplossingen bieden, denk aan Radix of Faktion. Het venture fonds Qbic dat focust op spin-offs van Belgische universiteiten heeft geïnvesteerd in Calltic en weave.ly, eveneens twee AI-bedrijven. Calltic helpt telecombedrijven om fraude met SIM kaarten op te sporen. Weave.ly gebruikt dan weer machine learning om ontwikkelaars toe te laten snel en gemakkelijk prototypes te ontwikkelen en te testen.

“Ga je op zoek naar Belgische AI-bedrijven, dan zou ik aanraden om daar eens te gaan kijken. Maar voorlopig heb je weinig Belgische techbedrijven die opgepikt worden door de grote Londense of Parijse fondsen. Showpad is een uitzondering. Het is van belang om ook hier een goeie private equity markt aan te houden - wat niet vanzelfsprekend is, gelet op de fiscale hervormingen aangekondigd door minister Van Peteghem.”

Artificiële intelligentie is zeker hier nog grotendeels een venture capital-verhaal, maar ik zie steeds meer bedrijven uit de buy-out wereld die AI beginnen te gebruiken en er een essentieel onderdeel van hun dienstverlening van maken

Onze Vlaamse universiteiten mogen best trots zijn op de kwaliteit van hun onderzoek en onderwijs, stelt Desimpel. “Anderzijds kan de ondernemersmentaliteit hier nog wel beter”, nuanceert hij meteen. “Verandering brengen in een systeem dat eindelijk begint te werken, is dus niet zo ideaal. Artificiële intelligentie is zeker hier nog grotendeels een venture capital-verhaal, maar ik zie steeds meer bedrijven uit de buy-out wereld die AI beginnen te gebruiken en er een essentieel onderdeel van hun dienstverlening van maken Ik verwacht dus ook hier meer winstgevende toepassingen van deze technologie. Er komen veel nicheoplossingen aan die we nu nog niet kennen, in sectoren waar het sneller, beter en goedkoper moet. En dat is een thema dat private equity als geen ander begrijpt”, besluit Desimpel.