Reginald Vossen, CEO BAN Flanders en voorzitter BAE Club
Er is weinig reden tot optimisme over het huidig ondernemersklimaat. De wereld zucht onder de gevolgen van de klimaatverandering, het oosten van Europa staat in brand door een hete oorlog en terwijl er gigantische uitdagingen zijn op het vlak van energietransitie en hernieuwbare productie, doemt het spook van economische stagflatie op. Barre tijden voor business angels? Think again: angels zijn taai, flexibel en ruiken kansen in deze snel veranderende wereld.
Een business angel vervult een cruciale functie in het ontstaan van een jonge onderneming. Angels staan klaar om met vaak kleine investeringen maar grote inspanningen de moeilijke fase tussen oprichting en groter kapitaal te overbruggen; hun participerende rol is belangrijker dan hun kapitaal. Angels weten dat opstarten hard labeur is – in goede tijden en in slechte tijden. En dat wie in barre tijden overeind kan kruipen, er ook sterker voorstaat als alles beter gaat. Een veranderende omgeving eist innovatie, innovatie eist een nieuwe manier van ondernemen en een nieuwe manier van ondernemen stuit op onbegrip van traditionele financierders.
Het mag een huizenhoog cliché zijn, maar elke crisis biedt ook nieuwe kansen. In heel Europa zijn investeerders actief op zoek naar opportuniteiten om deel te nemen in jonge, innovatieve starters en zo mee te werken aan een nieuwe economische realiteit die ons uit de crisis zal leiden. Een bevraging bij onze leden leert dat de investeerders een zekere omzichtigheid in acht nemen. Ze willen vooral de crisis doorgronden en de kansen herkennen. Ook willen investeerders dicht bij hun investeringen blijven om mee de impact te bepalen.
In heel Europa zijn investeerders actief op zoek naar opportuniteiten om deel te nemen in jonge, innovatieve starters en zo mee te werken aan een nieuwe economische realiteit die ons uit de crisis zal leiden
Er is alleszins geen gebrek aan geld in de markt. Door corona en de sanitaire maatregelen is er veel meer gespaard en dat geld zoekt zijn weg naar hoger rendement in tijden van groeiende inflatie en rente. Zo is er een flinke hausse in crowdfunding en andere niet conventionele investeringen. Ons Angelwise zaaigeldfonds kon recent vlot haar maximum startkapitaal van 20 miljoen euro ophalen.
Jongere en nieuwe investeerders hebben evenwel nog niet altijd de rol van een business angel ontdekt. Dit is wellicht te wijten aan de grotere bedragen die daarbij gemoeid zijn en ervaring die zich nog moet ontvouwen. Hier is dus een opvoedende en toeleidende rol weggelegd voor netwerken die kunnen begeleiden en adviseren.
Energietransitie en circulaire economie scheren hoge toppen in het huidige ondernemerschap. Technologie hierrond evolueert in sneltreinvaart en de komende jaren zullen nieuwe onvermoede mogelijkheden doorbreken. De opkomst van Artificial Intelligence, industrie 4.0 en andere doorbraken zoals personalised medicine, biogebaseerde chemie, procestransformatie en gaming, zorgen voor nieuwe opvattingen over ondernemen – en aldus ook over kapitaal.
Er ontstaan ongeziene kansen. De maatschappelijke tendensen nopen investeerders om meer sectorgericht te handelen. VC’s hebben zich deze aanpak al eigen gemaakt. Het is nu tijd dat ook early stage investors zich dieper gaan inleven en bewegen in verticale groeisectoren.
Hier is een heel belangrijke, misschien wel de belangrijkste rol weggelegd voor business angels: zij staan vooraan in deze nieuwe economie en zij zullen de innovators helpen om door te breken.
Tegelijk is ondernemen hipper dan ooit; de groeiende interesse in bedrijfsfinanciering drijft op de flinke herwaardering van ondernemerschap die nu al enkele jaren aan populariteit wint. Dit is voor een stuk ook te danken aan stimulerende overheidsinitiatieven zoals de tax shelter en andere acties, onder andere door het Agentschap Innoveren & Ondernemen, die het ondernemerschap moeten promoten. Wij zien een algemene trend waarbij onze samenleving ondernemerschap omarmt en dat komt met name ook terug bij academici. In België speelt deze trend al veel langer en kunnen we bogen op sprekende voorbeelden zoals spin-offs en tal van andere initiatieven vanuit de Vlaamse universiteiten.
Deze sterk veranderende tijden vragen dat de business angel zijn rol meer dan ooit gaat opnemen
Kortom: deze sterk veranderende tijden vragen dat de business angel zijn rol meer dan ooit gaat opnemen. Onze club en onze federaties hebben in de afgelopen jaren hun dienstenaanbod uitgebreid en staan vandaag de angel investeerder bij met raad en daad. Wij willen dat meer en diversere groepen van ervaren ondernemers de mogelijkheid krijgen om door middel van een relatief beperkte investering – eventueel via een fonds – mee te werken aan de economische vernieuwing.
Het poolen van investeringsgelden in onder meer fondsen, helpt startende investeerders om met een kleiner risico de leercurve te overwinnen. Het verlaagt met andere woorden de drempel en zorgt ervoor dat nieuwe investeerders in actie komen en de knepen van het vak leren.
Wat we daarbij ook merken, is dat kleinere landen en regio’s makkelijker over de grenzen heen kijken. Zowel groeiende ondernemingen als investeerders in deze kleinere regio’s (zoals Vlaanderen) zijn dus veel sneller geneigd om barrières te doorbreken.
Vanuit BAE Club, het Europese netwerk van business angels waar ik voorzitter van ben, willen we Europese beleidsmakers aanmoedigen om veel meer in te zetten op deze vorm van investeren, om middelen vrij te maken en het beleid af te stemmen op investeringen over de landsgrenzen heen. Europa neemt al enige tijd initiatieven om te investeren in hoogrisico-sectoren. Wij begrijpen wel degelijk die uitdaging en kijken uit naar samenwerkingen om betere instrumenten te ontwikkelen.
Deze crisis is een schok voor een ondernemend continent en een ondernemende wereld. Maar een goede inschatting van de kansen én een correcte inzet van middelen en stimuli op alle niveaus, zullen ons helpen om de crisis te overwinnen en toegevoegde waarde te puren uit een nieuwe ondernemersrealiteit.